Parmak kemiklerinden birinin veya birkaçı aldığı bir darbe sonrası kırılabilir .Başparmak dışındaki her parmak, üç küçük kemikten (falanks) ,başparmak ise iki kemikten oluşur. Parmak kırıkları, genellikle bir yaralanma veya kuvvetli bir darbe sonucu ortaya çıkar ve kemiklerin düzgün kaynaması için erken tedavi edilmesi önemlidir. Tedavi edilmezse, yanlış kaynama veya hareket kısıtlılığı gibi komplikasyonlar gelişebilir.
Parmak kırığı hangi durumlarda oluşabilir ?
Ellerimiz ve parmaklarımız, günlük hayatta sıkça kullandığımız önemli vücut yapılarıdır. Bu nedenle, günlük yaşamda karşılaşabileceğimiz büyük veya küçük travmalar, elimizde ve parmağımızda hasar oluşturabilir ve parmaklarımızda kırıklara yol açabilir. Bu tür yaralanmalar, elimizin hem işlevselliği hem de yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
Parmak kırığı hakkınde bilgilendirici video
Parmağımda kırık olduğunu nasıl anlarım?
Öncelikle, el, parmak veya başparmakta şiddetli bir ağrı hissedebilirsiniz. Bu ağrı genellikle etkilenen parmağın anormal bir pozisyonda bükülmesiyle birlikte seyreder. Ayrıca, parmakta belirgin bir hassasiyet ve morarma gözlemlenebilir; bu da yaralanmanın ciddiyetini gösterir.
Kırık durumunda, etkilenen parmağın hareket ettirilmesi zorlaşabilir ya da tamamen imkansız hale gelebilir. Bu hareket zorluğu, parmakta hafif veya şiddetli deformitelerle de desteklenebilir. Aynı zamanda, parmakta şişlik ve sertlik hissi de sıklıkla görülür. Hareket sırasında parmakta tıkırtı veya gıcırtı sesleri duyulması, kırık veya tendon yaralanmasının belirtisi olabilir.
Daha ileri aşamalarda, parmakta uyuşma veya karıncalanma hissi de gelişebilir ve bu durum, sinirlerde bir etkilenme olduğunu gösterir. Ağrının elin diğer kısımlarına yayılması da söz konusu olabilir. Son olarak, genel bir zayıflık hissi, parmakların ve elin işlevselliğini etkileyebilir. Eğer bu belirtilerden bir veya birkaçı mevcutsa, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir. Kırık tanısının kesinleştirilmesi ve uygun tedavi seçeneklerinin belirlenmesi için uzman değerlendirmesi gereklidir.
Parmak kırılması ile parmak burkulmasının farkı nedir ?
Parmak kırılmasının hemen ardından, bu tür bir yaralanmanın sadece burkulma veya zorlanma olup olmadığı düşünülebilir. Gerçekten de bu bir olasılıktır. Burkulma, parmak bağlarının kısmi yırtılması veya aşırı gerilmesi ile tanımlanırken; zorlanma ise kasların ve tendonların aşırı gerilmesi veya yırtılması durumudur. Örneğin, parmağınızı aşırı geriye (hiperextansiyon) bükmek veya yanlış bir şekilde hareket ettirmek zorlanmalara yol açabilir. Bu iki tür yaralanma, kırıklarla benzer belirtiler gösterebilir. Ancak genellikle, bir parmak kırığı durumunda belirtiler daha belirgin olur.
Kırık parmak, çoğunlukla açık bir deformasyon yani şekil bozukluğu, şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı ile kendini gösterir. Bu belirtiler, burkulma veya zorlanma ile karıştırılabilse de, kırıkların daha belirgin bir durumu vardır. Dolayısıyla, bir yaralanma sonrasında yaşanan belirtiler, hangi tür yaralanmanın meydana geldiğini anlamak açısından kritik öneme sahiptir. Eğer belirtiler şiddetli ise, el cerrahisi konusunda uzman bir hekime başvurmak, doğru tanı ve tedavi için gereklidir.
Parmak kırığında hastaneye gelene kadar neler yapabilirim ?
Dinlenme esnasında, yaralı elin yastıklar üzerinde yükseltilmesi şişliği azaltmak ve kan akışını optimize etmek amacıyla faydalıdır. Bu basit önlem, iyileşme sürecine olumlu katkıda bulunabilir. Ayrıca yaralı bölgeye aralıklı olarak buz uygulamak hem ağrıyı hem de şişliği önlemeye yardımcı olacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken bir nokta buzun cilde direk temas halinde değil bir bez yada kıyafet üzerinden uygulanması ve uygulamamanın aralıklarla ( her saat başı 3-4 dakika gibi) yapılmasıdır.
Parmak Kırıklarının tedavisi nasıl yapılır ?
Parmak kırıkları için tanı, hastanın muayenesi ve röntgen incelemesi sonrasında konur. Elin karmaşık anatomik yapısı nedeniyle, kırık değerlendirmesinde deneyim büyük bir önem taşımaktadır. Bazı durumlarda, tedavi yönteminin belirlenmesinde bilgisayarlı tomografi gibi ileri görüntüleme teknikleri de kullanılabilir.
Çoğu durumda, parmak kırıkları cerrahi müdahale gerektirmeden tedavi edilebilir. Tedavi genellikle atel veya tam alçı ile yerinden oynamamış kırıkların düz bir pozisyonda kalmasını sağlamak amacıyla uygulanır. Ayrıca, bazı hafif yaralanmalarda yan parmağın splint olarak kullanılması yöntemi olan “buddy taping” de tercih edilebilir. Kırık parmağın iyileşme süresi genellikle 3 ila 4 hafta sürmektedir.
Eğer parmak normal pozisyonunu kaybetmişse (dislokasyon), deformitenin düzeltilmesi gereklidir. Bu işlem çoğunlukla lokal anestezi altında gerçekleştirilir; doktor, bölgeyi uyuşturduktan sonra parmağı doğru pozisyona getirmek için manüpülasyon yapar. Ancak, deformite şiddetliyse cerrahi müdahale kaçınılmaz olabilir. Bu durumda, açık bir yara mevcutsa veya kırık parçaları karşı karşıya getirilemiyorsa, cerrahi müdahale gereklidir. Yara açılarak kemik parçaları düzgün bir şekilde konumlandırılır ve sabitlenmesi için plak, vida ve teller gibi internal fikstasyon malzemeleri kullanılır.
Ameliyat sonrası, kırıkların düzgün bir şekilde iyileşmesi ve el fonksiyonunun yeniden kazanılması açısından atel veya alçı kullanımı kritik öneme sahiptir. Tedavi süreci, kırığın yerleşimi ve şiddetine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Parmak Kırığı ne kadar sürede iyileşir ?
Parmak kırıkları genellikle altı ila sekiz hafta içinde herhangi bir sorun olmadan iyileşir. Ancak, tamamen iyileşme süreci birkaç ay sürebilir. Bu süreçte, ağrı veya rahatsızlık, sertlik, azalmış güç ve şişlik gibi belirtiler yaşanabilir. Dolayısıyla, kırığın iyileşmesi için gereken süre kişiden kişiye değişebilir ve belirtilerin tamamen geçmesi daha uzun zaman alabilir.
Parmak kırığı sonrası fizyoterapi gerekir mi ?
Kırık sonrası fizyoterapi, iyileşme sürecinin en önemli parçalarından biridir. Parmak kırıkları gibi el yaralanmalarında, fizyoterapi, işlevin, gücün ve hareketliliğin geri kazanılmasına odaklanır. İlk iyileşme aşamasından sonra, uzun süreli hareketsizlik nedeniyle ortaya çıkabilecek komplikasyonlar, yani sertlik, kas zayıflığı ve hareket aralığında azalma gibi sorunların üstesinden gelmek için fizyoterapi devreye girer.
Parmak kırığı sonrası fizyoterapide nelere dikkat etmek gerekir ?
Fizyoterapi süreci, el ve parmak kırıklarında yalnızca fiziksel iyileşmeye değil, aynı zamanda hastanın fonksiyonel bağımsızlığını yeniden kazanmasına da odaklanır. Fizyoterapistler, her bireyin klinik tablosuna, kırığın tipi ve lokalizasyonuna, şiddetine, eşlik eden dokusal hasarlara ve genel sağlık durumuna göre kişiselleştirilmiş rehabilitasyon programları oluştururlar. Bu yaklaşım, hem fonksiyonel kayıpların telafi edilmesini hem de uzun vadede kalıcı hareket kısıtlılıklarının önlenmesini amaçlar.
Rehabilitasyon programlarında sıklıkla kullanılan egzersizler, birkaç temel başlık altında sınıflandırılabilir. İlk olarak, hareket açıklığını artırmaya yönelik egzersizler, eklem kapsülü ve çevre yumuşak dokuların esnekliğini geri kazandırmayı hedefler. Bu egzersizler, özellikle immobilizasyon süreci sonrası gelişebilecek sertlik ve kontraktürlerin önlenmesi açısından kritik öneme sahiptir.
Kas güçlendirme egzersizleri, el ve parmak çevresindeki atrofik kas gruplarının yeniden kuvvet kazanmasını sağlar. Bu sayede kırık sonrası eklemlerin stabilitesi artar, hareketler daha kontrollü ve güvenli hale gelir. Güçlendirme çalışmaları, yüklenmenin tolere edilebilir düzeyde olması koşuluyla, iyileşme sürecinin uygun evresinde kademeli olarak başlatılır.
Rehabilitasyon sürecinin önemli bir parçası da denge ve koordinasyon aktiviteleridir. Özellikle ince motor becerilerin geri kazanılması, günlük yaşam aktivitelerinin yeniden bağımsız olarak sürdürülebilmesi açısından büyük önem taşır. El-göz koordinasyonunu artıran hedefe yönelik aktiviteler, fonksiyonel el kullanımı üzerinde doğrudan etkili olur.
Son olarak, ağrı ve inflamasyonun kontrolü de tedavi planının vazgeçilmez bir bileşenidir. Soğuk uygulama (kriyoterapi), yüzeyel veya derin ısı ajanları, ultrason tedavisi ve transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS) gibi yöntemlerle, ağrının azaltılması ve dolaşımın desteklenmesi hedeflenir. Bu yöntemler, hem fiziksel rahatlamayı sağlar hem de egzersiz toleransını artırarak tedaviye uyumu güçlendirir.
Genel olarak, el ve parmak kırığı sonrası fizyoterapi, multidisipliner bir yaklaşım içinde bireyselleştirilmiş hedeflere odaklanır ve fonksiyonel iyileşmeyi sistematik bir şekilde destekler. Böylece hastanın günlük yaşam aktivitelerine en kısa sürede, güvenli ve etkin bir şekilde dönebilmesi amaçlanır.
İstersen bu metni:
Parmak kırığı nedeniyle ameliyat edilen hastamızın görüşleri – 1
Parmak kırığı nedeniyle ameliyat edilen hastamızın görüşleri-2
Parmak eklem içi kırık sonrası yaylı sistem ile tedavi görüntüleri
Parmak kırığı sonrası eğri kaynama parmakların üst üste gelmesi şikayeti olan hastamızın görüşleri
